Noss vischins - Alors on fête!

Paris 2024, ils gieus olimpics da stad èn gist vegnì il dretg mument. La Frantscha è il mument en ina situaziun difficila suenter las elecziuns naziunalas che han manà a trais blocs circa medem gronds. La sanestra cun Jean-Luc Mélenchon, il center cun la partida dal president Emmanuel Macron e la dretga cun Marine Le Pen. President Macron ha annunzià da pir vulair nominar in nov primminister suenter ils gieus olimpics. Igl n’è perquai betg cler en tge direcziun che la ‘Grande Nation’ vegn ad ir en il futur. E quai procura per malsegirtads e malruaus en la populaziun franzosa.

Ils gieus olimpics da stad èn qua stads in zic sco vacanzas da la realitad e dals quitads quotidians per las Franzosas ed ils Franzos. Els han pudì persequitar cun tensiun e grond interess «Les bleu(e)s», lur atletas ed atlets. Il sport ed ils success da sportistas e sportists indigens han unì ils differents pols politics e l’entira populaziun franzosa las ultimas emnas. «Alors, on fête!» è stada la devisa.

Reclama per il turissem

La segirtad e l’organisaziun dal transport eran ils gronds quitads en vista a Paris 2024. Mo abstrahà da plirs acts da sabotascha sin l’infrastructura da TGV il di da l’avertura, èn ils gieus olimpics restads paschaivels. E grazia ad adattaziuns tar la metro n’hai betg dà in collaps dal transport public.

Ensemen cun ils maletgs da stadions avant culissas impressiunantas sco la Tour Eiffel u las concurrenzas cun chavals a Versailles èn ils gieus olimpics stads la meglra reclama per il turissem da Paris. Gia oz visitan passa 15 milliuns turistas e turists la citad da las glischs e da l’amur mintg’onn. Bain pussaivel che quella cifra vegn anc a s’augmentar l’auter onn.

Ierta persistenta da Paris 2024

A moda prudenta han ils organisaturs evaluà nua che l’infrastructura gia existenta po vegnir duvrada per las concurrenzas, nua ch’igl è pussaivel da construir arenas provisoricas ed uschia era inscenar quellas concurrenzas avant culissas impressiunantas sco la Tour Eiffel u la Place de la Concorde e nua ch’i fiss d’avantatg da construir novs indrizs. Indrizs che duain dentant esser util a la populaziun. Saja quai ussa la prolungaziun da la metro 14 enfin St. Denis u la construcziun dal nov center aquatic sper il Stade de France u la halla da sport nova a La Chapelle.

Gist en il quartier da La Chapelle porta Paris 2024 la schanza da crear ina nova dinamica suenter che la populaziun ha durant decennis patì da la scena da drogas cun violenza e criminalitad. Cun las mesiras urbanisticas ed il nov bajetg da l’Universitad Sorbonne dastga la populaziun da La Chapelle ussa guardar cun nova speranza en il futur. Quai è in’ierta dals gieus olimpics da stad Paris 2024 che merita respect.

A chaschun dals gieus olimpics a Paris ha RTR vulì emprender ad enconuscher pli bain noss vischins. Noss redactur Adrian Camartin ha ramassà tuns e suns da Paris. Qua pudais vus accumpagnar RTR sin la tschertga dad istorgias a Paris, la chapitala franzosa.

Tgi èn els? Co ticcan els? Tge fa quitads? Tge giavischani per la Frantscha? E tge din ellas da la Svizra? Nus avain discurrì cun differentas persunas per pudair tutgar il puls da noss vischins.

Sper ils gieus olimpics

Tge preoccupa noss vischins?

Tgi èn els? Co ticcan els? Tge fa quitads ad els?

vesìCun Audio

Drogas ed ina schanza grazia olimpia

Paris e Cuira han omadus in problem da drogas, concret in problem cun crack e freebase, ina droga relativ favuraivla che fa dentant fitg spert dependent. La differenza: Entant che Cuira cumbatta dapi intgins onns cun ina scena averta en il Stadtgarten, enconuscha Paris il fenomen gia dapi plirs decennis.

Tge experientschas ha la chapitala franzosa fatg e co emprova ella da far frunt a la situaziun? Pertge vala la Svizra sco exempel positiv quai che pertutga il tractament da dependenzas e co ha in quartier problematic da Paris grazia ils gieus olimpics survegnì ina schanza da sa midar dad ina zona da No-Go en in lieu attractiv da viver?

Dischoccupaziun da giuvenils

La Frantscha dumbra ina da las pli autas quotas da dischoccupaziun da giuvenils da l’Europa. Cun prest 20 pertschient è la quota dubel uschè auta sco en Svizra. Ed en ils quartiers a l’ur, las uschenumnadas banlieues è la situaziun anc pli precara.

Nus guardain tge ch’èn las raschuns, tge ch’i fiss da far e co in project innovativ pussibilitescha a giuvnas e giuvens cun ina biografia da migraziun d’augmentar lur schanzas sin il martgà da lavur.

Salids da Paris

In pitschen diari da fotografias resumescha il viadi davos las culissas.

Diari da fotos #Paris2024 (3)

Diari da fotos #Paris2024 (2)

Diari da fotos #Paris2024 (1)