Suenter l'eclat en Chas'alva èn s'incuntrads a Londra divers schefs da stadi, da regenzas dal Vest sco er ils timuns da l'UE e la Nato. Londra veglia ensemen cun Paris ed auters stadis cuntinuar cun ina coaliziun per in'iniziativa da pasch en l'Ucraina.
Macron e Starmer proponan pausa da cumbat d'in mais
Il president franzos Emmanuel Macron ed il primmminister britannic Keir Starmer han proponì in ruaus da las armas en l’Ucraina dad in mais. Il president franzos Macron ha declerà vers la gasetta «Le Figaro» che la pausa da fieu duai valair tant en l’aria sco era sin la mar ed er en il sectur da l’infrastructura d’energia. A partir da cura che quella duai valair, n’è actualmain betg cler.
Il president ucranais Wolodimir Selenski è cuntent cun l'inscunter a Londra. Paucas uras suenter l'inscunter ha el engrazià a tut ils participants per lur stentas per ina regulaziun da pasch. «La fermezza cuminaivla po proteger noss avegnir», ha scrit il president ucranais sin X.
Ils preschents èn sa cunvegnids sin quatter pass en il plan da sustegnair l'Ucraina:
- L'agid militar per l'Ucraina duai cuntinuar durant la guerra ed il squitsch sin la Russia vegnir augmentà.
- Pasch sto garantir la suveranitad e la segirezza da l'Ucraina e l'Ucraina sto esser vid maisa tar tut las discussiuns e tractativas da pasch.
- En cas d'ina cunvegna da pasch vegnan ils schefs da stadi e regenzas europeicas ad empruvar d'impedir en l'avegnir ina invasiun da la Russia en l'Ucraina.
- I duai dar ina coaliziun che defenda l'Ucraina e la pasch e duai garantir la pasch en il pajais.
Suenter il disput tranter Trump e Selenski datti sustegn per il president or da l'Europa – ils Stadis Unids èn spartids.
Las reacziuns suenter l'eclat en Chas'alva
La reacziun dals pertutgads: Enstagl da gentar ensemen e da suttascriver ina cunvegna ha Wolodimir Selenski bandunà la Chas'alva. El ha ditg en in'intervista suenter l'eclat, ch'el na sa perstgisia betg tar Donald Trump ed el vul era vinavant garanzias da segirtad per ina pussaivla pasch cun la Russia. Trump sez ha dentant fatg cler ch'el na veglia il mument betg cuntinuar cun discurs cun Selenski.
Las reacziuns en l'Ucraina: En l'Ucraina èn ins schoccads. «Tgi sa legra il pli fitg dal disput d'oz? Jau crai Putin», ha scrit il deputà dal parlament Olexij Hontscharenko sin Telegram. Il president da la citad da Kiev, Vitali Klitschko spera che l'agid or dals Stadis Unids cuntinueschia. L'analist Wolodimir Fessenko vesa ina «perdita per omaduas varts» en la charplina, quella haja «stuì schabegiar baud u tard». El ha ditg envers l'agentura da novitads AFP: «Ils Stadis Unids da l'America n'èn betg pli in partenari da l'Ucraina.» Ins na duaja betg far illusiuns davart in sustegn futur.
Las reacziuns en ils Stadis Unids: Politichers republicans han demonstrativamain sustegnì il president Donald Trump. «Jau na sai betg sche nus pudain insacura puspè s'occupar cun Selenski», ha ditg il senatur Lindsey Graham. Ma era tar ils republicans datti vuschs criticas. Il deputà Don Bacon ha ditg: «Nus na pudain betg ignorar la vardad. La Russia ha chaschunà la guerra.» Crititgà vegn Trump dals democrats. Hakeem Jeffries, il manader dals democrats en la chasa da represchentants ha renfatschà a Trump da blamar ils Stadis Unids davant l'entir mund. La sentupada haja il sulet effect che Vladimir Putin, «in dictatur brutal vegn motivà». Auters democrats han discurrì d'in «latsch politic».
Las reacziuns en Russia: Il viceschef dal cussegl da segirtad, Dmitri Medwedew, ha ludà Trump per ses lavachau. Quai saja stada ina «schleppa totala» per Selenski. L'agid militar stoppia vegnir terminà immediatamain. Pli tard ha el ditg che la Russia saja «flexibla» tar discurs cun l'Ucraina, dentant be sche quels correspundan a la constituziun russa ed a las realitads localas en l'Ucraina.
Las reacziuns en l'Europa: Blers pajais europeics han immediatamain sustegnì Selenski e l'Ucraina. Il president franzos Emmanuel Macron ha ditg cleramain: «I dat in agressur: la Russia.» La presidenta da la cumissiun da l'UE, Ursula von der Leyen ha ditg: «Restai ferms, curaschus e senza tema. Vus n'essas mai persuls, char president Selenski.»
Auter che blers auters politichers e politicras europeicas ha il primminister da la Gronda Britannia, Keir Starmer, spetgà cun ses sustegn per Selenski. El haja telefonà cun omaduas varts, ha la regenza communitgà. Starmer veglia anc oz, sonda, s'inscuntrar cun Selenski, avant l'inscunter da damaun a Londra. Quant gronds ch'ils quitads èn en Europa, suenter l'eclat, mussa ina pretensiun da la primministra taliana Giorgia Meloni. Ella propona in inscunter suprem tranter ils Stadis Unids e l'Europa. «Mintga spartiziun dal Vest fa nus pli flaivel».
