La Lia Rumantscha ha inizià ina collavuraziun a lunga vista cun la linguistica computaziunala da l’Universitad da Turitg. L'emprim project da questa cooperaziun è il svilup d’in program da translaziun che sustegna tut ils idioms, il rumantsch grischun ed il tudestg. Il 2022 aveva Radiotelevisiun Svizra Rumantscha (RTR) gia lantschà ina translaziun automatica tranter rumantsch grischun e tudestg. Il nov project communabel cumplettescha ussa questa offerta cun ils idioms e vegn gestiunà en il futur da la Lia Rumantscha en il rom da la strategia per la transfurmaziun digitala.
Il program da translaziun duai esser pront in onn suenter il cumenzament dal project. La finamira è d’avair in program da translaziun ch’è disponibel per l’entira cuminanza rumantscha a moda libra sin basa da web ed era per il diever professiunal via interfatschas (APIs). La Lia Rumantscha maina il svilup da l’applicaziun en cooperaziun cun l’Universitad da Turitg ch’è responsabla per la tecnologia. La Lia Rumantscha procura plinavant che las datas linguisticas stettian a disposiziun en tut ils idioms e rumantsch grischun. RTR sustegna il project cun sia expertisa, texts e contribuziuns. Sin fundament da questas datas pon ins lura trenar in model linguistic ch’è la basa dal program da translaziun.
Grazia a la cooperaziun durabla cun l’Universitad da Turitg essan nus al puls tecnologic e pudain er en il futur stgaffir novas purschidas en favur dal rumantsch. Quest project è in pass concret per implementar la strategia per la transfurmaziun digitala che stat sin il ferm fundament da l’unitad tranter las instituziuns rumantschas.
Il project dal program da translaziun è vegnì eruì sin fundament dals basegns da passa ventg vischnancas e d’instituziuns rumantschas en il rom da las lavurs da basa da la strategia per la transfurmaziun digitala. Sin quai ha la Lia Rumantscha integrà RTR en il process d’evaluaziun, perquai che RTR ha ina vasta experientscha en il svilup d’applicaziuns linguisticas digitalas. Uschia ha la chasa da medias rumantscha per exempel implementà il 2022 in program da translaziun tranter rumantsch grischun e tudestg.
RTR lavura mintga di cun la lingua rumantscha, sviluppa vinavant quella, creescha e translatescha regularmain texts idiomatics e distribuescha quels sur ils cunfins linguistics ad in public vast. Sco chasa da medias rumantscha èsi impurtant per nus da sustegnair stretgamain quest project e d’unir las forzas rumantschas. Nus pudain metter a disposiziun noss texts e nossas contribuziuns per pavlar il sistem. Grazia al tool profita lura era nossa purschida e porta ina plivalur a noss public.»
Il mars da quest onn ha la Lia Rumantscha publitgà sia strategia per la transfurmaziun digitala. La finamira da quella è da render il rumantsch pli visibel en il spazi digital e tras quai simplifitgar il diever dal rumantsch en la vita da mintgadi. Il svilup dal program da translaziun è in emprim pass per cuntanscher questa finamira. Tenor la guvernanza da la strategia per la transfurmaziun digitala vegnan ils projects coordinads tranter las instituziuns Radiotelevisiun Svizra Rumantscha, Fundaziun Medias Rumantschas, Dicziunari Rumantsch Grischun e la Lia Rumantscha.