Dai ina giada in sguard sin Vossa curuna da cudeschs: quants na fissan betg là, sch’insatgi n’avess betg translatà els en ina lingua che Vus chapis? Avais Vus legì tut Voss thrillers, ils dramas da Shakespeare e la bibla en l’original? Ubain avais d’engraziar Vossa lectura ad ina persuna ch’ha insacura fatg ina translaziun da questas ovras?
La Marella s’inscuntra cun trais persunas che na considereschan betg la translaziun litterara sco insatge sitg e sulettamain tecnic, mabain sco ina lavur creativa, gea schizunt sco ina furma d’art.
La lavur da translaziun po era daventar in’obsessiun.
Ils ultims mais ha Not Soliva lavurà vid la translaziun dal roman da fantasia «The Hobbit» da J.R.R Tolkien, quai sin incumbensa da l’ Ediziun Apart . Per il student da linguistica è quai stada l’emprima gronda lavur da translaziun – in’incarica ch’ha fatg plaschair, ma ch’ha era demussà ch’in translatur ha da prender millis decisiuns (pitschnas e grondas) cura ch’el prenda per mauns in’ovra da quai format.
Not Soliva ed «Il Hobbit»
-
Bild 1 von 2Legenda: Not Soliva Il student da linguistica ha translatà «Il Hobbit» en sursilvan. MAD -
Bild 2 von 2Legenda: «Il Hobbit». Il matg cumpara l'ediziun sursilvana dal Hobbit. MAD Ediziun Apart
Il rumantsch è ina lingua che ma fa surrir. Jau hai il sentiment da chapir el, e na chapescha lura tuttina betg.
Prisca Agustoni , oriunda dal Tessin, viva dapi passa 20 onns en Brasilia. Dentant gia avant quest’emigraziun ballantschava ella tranter linguas e culturas, tenor ella haja quai cumenzà gia entras il discurrer dialetto a chasa e talian en scola.
Ozendi scriva ella en trais linguas (talian, portugais e franzos) e s’autotranslatescha era en questas linguas.
Ensemen cun la Chasa Looren organisescha Prisca Agustoni per il mument ateliers da traducziun entitulads «fervur rumantscha». In atelier online nua che traducturas da l’America latina translateschan emna per emna lirica rumantscha contemporana.
Translatar è ina furma d'art.
Ruth Gantert vesa sasezza sco cumpliza dad auturas e da lur texts. Grazia a la traductura survegnan lecturas tudestgas access a prosa e lirica en talian, franzos e rumantschs. Per la translatura e chauredactura dal « Viceversa » è il translatar definitivamain ina furma d’art e (per citar Umberto Eco) «la vaira lingua da l’Europa».