Siglir tar il cuntegn
video
Onze Acla – il hotel dils Belges
Or da Cuntrasts dals 12.05.2024.
laschar ir. Durada: 26 minutas.

Cuntrasts Onze Acla – il hotel dils Belges

Betonklotz – Ruina – Talsperre – hotel dils Belges. Ils surnums dals indigens per l’Acla da Fontauna a Mustér. L'hotel privat ch’ils blers enconuschan mo da dador. Millis e millis Beltgs han passentà qua lur vacanzas – sur generaziuns. Dapi passa 20 onns è l’Acla da Fontauna serrà.

Vacanzas per in e scadin

Ils onns 1960 datti en l'Europa ina nova tendenza: il turissem social. In e scadin duai pudair viagiar e far vacanzas. En Belgia vegn questa idea promovida da l'Intersoc. Ina sort biro da viadi che la pli gronda cassa da malsauns dal pajais ha fundà exclusivamain per ses commembers. L'onn 1969 lascha quella Intersoc construir a Mustér in hotel privat cun 600 letgs – exclusivamain per giasts beltgs. L'edifizi immens amez la cuntrada vegn crititgà a partir dal cumenzament. Talsperre, Betonklotz, hotel dils Belges – quai èn ils surnums da la glieud indigena per l'hotel Acla da Fontauna a Mustér.

Sa chapescha che quai fascheva ina cumparsa in zic curiusa, in bajetg quadratic amez la val, e ch'i n'era betg in bijou architectonic n'è gnanc dubi betg.
Autur: Dumeni Columberg anteriur president da la vischnanca da Mustér

Cuminanza en l'Acla da Fontauna

Per millis e millis Belgias e Beltgs è el «Onze Acla» – Nossa Acla: l'edifizi, nua ch'els passentan lur vacanzas sur generaziuns. A l'entschatta arrivan ils hosps beltgs a Mustér cun in tren da notg direct da Brüssel fin Cuira. Cun ils osps che stattan 10 dis a Mustér arriva mintgamai er ina part dal persunal ch'èn voluntaris.

Jau na sai betg daco che quai vegn che gist en quest hotel è quai stà ina cuminanza. Quai eran lavurers, quai eran professers, quai eran purs ma quels stevan ensemen. Quels tschantschavan in cun l'auter.
Autur: Rita Andriuet-Terwecoren ha lavurà en l'hotel Acla da Fontauna

L'Acla da Fontauna – fundament per il turissem a Mustér

Entras l'hotel Acla da Fontauna cun 600 letgs è il fundament per il turissem a Mustér tschentà. Savend ch'in immens hotel vegnia bajegià gartegia suenter pliras emprovas finalmain dad anflar investurs per las pendicularas a Mustér. L'Acla da Fontauna – situà gist sper las pendicularas – è cunzunt popular tar osps che van cun skis. In onn suenter che l'hotel è en acziun vegn la scola da skis da Mustér fundada. L'osp beltg avevia gugent la cumpagnia, eria cumadaivel ed insumma betg pretensius.

Els Vegnivan adina fin Mustér cun tren, mangiavan ensolver, prendevan si chombra e da mesa las 10 eri gia dad esser en sala. Lura vegniva partì en las classas.
Autur: Hubert Deflorin magister da skis

Onns dals Beltgs – onns dad aur

Era sche l'Acla da Fontauna è in pau in'insla autonoma nua che l'osp ha tut quai ch'el dovra profitescha er il vitg da Mustér dals Beltgs. Las fatschentas indigenas furneschan mangiativas e bavrondas a l'hotel. Ed ils Beltgs fan cumpras en il vitg. Per Alfonsina Sac e Marili Gadola èn ils onns dals Beltgs onns dad aur. Marili Gadola venda resti suten da Calida, Alfonsina Sac souvenirs.

Quai era ina furia, mintgin guardava da pudair tiers insatge.
Autur: Alfonsina Sac vendidra da souvenirs

L'èra dals osps beltgs va a fin

En tut ils onns n'è mai vegnì fatg investiziuns vi da l'hotel. Il bajetg va pli e pli en decadenza. La fin dals onns 1990 communitgescha l'Intersoc ch'ella na prolungheschia betg pli il contract da l'hotel Acla da Fontauna. Enstagl a Mustér veglian ins ir en il Vallais. La primavaira 2001 – suenter 30 onns – va l'èra dals Beltgs a Mustér a fin.

En la retrospectiva ston ins dir ch'ins era pupragnà ed ins ha manchentà da tgirar questa clientella en tuts reguards.
Autur: Dumeni Columberg anteriur president da la vischnanca da Mustér

RTR Cuntrasts 17:25

Artitgels legids il pli savens