Siglir tar il cuntegn
audio
Copilot/RTR
laschar ir. Durada: 4 minutas 51 Secundas.
cuntegn

33 onns JPG – tge vegn uss?

Fotografias ed auters maletgs digitals èn savens dal typ JPG. Er datti auters formats da datoteca per maletgs – quels na tematisain dentant betg sin il «anniversari tecnic» dal JPG. 

Cumenzà ha tut il 7 d'october 1991 cun la biblioteca da program libjpeg. Quella ha implementà in codec (de/ -codader) per quai che nus enconuschain anc adina sco format da datoteca .JPG u .JPEG. 

Uschia ha per exempel la fotografia che la collega ha tramess il num: «WhatsApp Image 2024-10-07 at 10.15.00.jpeg». JPEG è in dals formats ils pli derasads sch'i va per maletgs digitals. Uschia fotografescha quasi mintga camera da fotografar en quest format – quai sper auters formats. 

Il standard antiquà

Bain tanscha in JPG per la gronda part da las applicaziuns u situaziuns, dentant betg pli per tuts. Per adina dapli fotografs, designers u grafichers èsi in format che limitescha lur professiun u passiun. Quai ord il motiv che JPG restrenscha la qualitad dal maletg. Il maletg vegn cumprimì fermamain e na sustegna per exempel betg tuttas infurmaziuns da colur u na lascha betg tiers grondezzas da maletg fitg grondas.

Sur tut quels onns han ins natiralmain lavurà vi dad auters formats – formats che na diminueschan betg la qualitad.

Successurs pussaivels

Anc èsi grev da dir tge format che vegn a remplazzar il JPG. Per l'ina avessan ins il successur direct: il JPG XL. Quest format è fermamain cumpatibel ed era sia cumprimaziun è bler pli effizienta. Cun JPG XL pon ins spargnar 50% spazi da memorisar – sche betg dapli – senza che la qualitad patescha propi.

Lura datti il WebP da Google, quel funcziuna sumegliant sco il JPG XL – sustegna dentant er anc transparenzas. Transparenzas dovr'ins per exempel per maletgs che na ston u duain betg esser rectangulars.

E sco davos exempel, ed i dess anc dapli: il HEIF, sin iPhones la varianta HEIC. Quest format ha er almain la qualitad d'in JPG – n'è dentant sco document sin il computer u telefonin betg uschè grond. HEIF/HEIC (High Efficiency Image Coding / HEI Format) n'è dentant betg uschè cumpatibel. Sche RTR survegn per exempel uschè in maletg per metter sin la pagina stuain nus convertar quel.

Quels ed anc auters formats da maletgs e fotografias vegnan da differents sviluppaders e servetschs e quels promovan sa chapescha lur agen format. Uschia sai esser ch'i va anc in mument – u bler pli ditg – fin ch'il JPG vegn remplazzà. Fotografs, grafichers e designers ston uschia far diever dals formats actuals – ed han forsa cun quai gia il format che correspunda per els.

Dapli da «Il Digitip - il tip digital»