Sco inventader dal velo vegn inditgà en ils lexicons il tudestg Karl von Drais. El ha inventà l’emprim velo cun guvernagl l’onn 1817. Ma tge fascinescha da seser sin il velo? Tgenins èn ses avantatgs? E co ha il svilup da quel vesì ora ils davos 200 onns? A quellas dumondas ha il redactur Arnold Rauch dà respostas en in’emissiun dal Radio Rumantsch 1988.
Il club da velo Surselva
En Surselva vegn fundà ils onns 1980 in club da velos. Il club ha duas intenziuns: unir ils velocipedists en Surselva e dar la chaschun a quels da sa participar a cursas da velo. L’emissiun Svizra Rumantscha ha accumpagnà 1984 il giuven club durant ina cursa.
Enguladitsch da velos
Tar l’enguladitsch da velos datti duas categorias: velos che vegnan «emprestads» mo per charrar d’in lieu a l’auter e velos pli chars che vegnan engulads per adina. Tge far sch’il velo vegn engulà? In agid purscheva pli baud la vignetta che vegniva tatgada sin il vehichel. Il Telesguard rapporta 1992 dals enguladitschs da velos e la schanza da puspè chattar ils velos.
La controlla dal velo la primavaira
Tge è da far la primavaira, cura ch’ins prenda il velo ord tschaler? Ina giuvna ha laschà declerar quai en in’emissiun da Minisguard. Impurtant èn duas chaussas: guardar che la pressiun da l’aria da las rodas constat e ch’ils frains funcziuneschan.
Ir cun velo – cun u senza chapellina?
En Svizra n’exista nagin obligatori da chapellina per ir cun velo. Tschertas scolas insistan dentant ch’ils scolars e las scolaras portian ina chapellina, almain durant il temp da scola. La pratica da purtar chapellina è da scola tar scola differenta. Quai mussa in rapport dal Telesguard dal 2010 en duas vischnancas en Engiadina.
L’innovaziun: ils e-bikes
Ils davos onns ha la tecnica da velos fatg in immens svilup. Ina gronda innovaziun è quella dal velo cun in motor electric, il e-bike. Sco ils uffants decleran en il Minisguard dal 2016 sajan ils e-bikes surtut velos per glieud pli veglia.
RR actualitad 11:00