A partir da l’onn 1850 èn var 200 creschids ed uffants rumantschs emigrads en ils Stadis Unids da l’America. Là han els fundà dretgas colonias rumantschas. Ils nums da questas colonias regordan anc oz a quel temp da pioniers e da novs cumenzaments.
Adolf Collenberg raquinta en quest Forum da la fundaziun dal «Lac Badus». Quai è in dals unics cas che lubeschan da persequitar la tschertga da terren dals emigrants. Ch'i n’ha betg dà mo «victurs» tar quests process, era quai pon ins leger en las brevs dal Mugglis, dals Pallis, dals Tuors, dals Giossis …