Igl autur svizzer Peter Bichsel ha scrit ina gia l’istorgia “Ein Tisch ist ein Tisch”. Qua fa el ponderaziuns coi fiss sch’ins schess tuttenina “maletg” al letg, sutga al svegliarin. Filosofix sa dumonda pertge ch’ins na po betg dir “gavagai” ad ina lieur.

Paul Gauguin è stà in dals pli impurtants picturs franzos dal 19avel tschientaner. Ses maletgs valan ozendi milliuns. Ma durant ch’el viveva anc ha el vendì fitg pauc. Tuttina è el sa decidì da deditgar sia vita cumplainamain a la pictura. E sia vita dat la basa d’ina dumonda filosofica.

Maschinas da passar tras il temp han adina puspè fascinà l’uman. I fiss bain fitg interessant da far ina visita a l’agen tat e guardar co el viveva avant blers onns. Ma i pudess capitar da tuttas chaussas ... ed ils patratgs cumenzan a girar...

Vegetarians na mangian betg charn. Vegans eviteschan insumma products che derivan dad animals. Ma la gronda part da la carstgaunadad mangia charn e chaschiel, baiva latg u dovra ils animals per lavurar. Per ils blers è quai “normal”. La dumonda è: è quai propi uschè normal?

L’amur è in sentiment. Quels na pon e na dastg’ins betg manipular. Ma tge far, sch’ins piglia fieu e s’inamurescha dad in’autra persuna, e quella ignorescha tut las stentas d’avischinaziun? Na fissi betg pli simpel sch’i dess ina pirla che renda la persuna giavischada immediatamain inamurada? U na d

Sun jau anc la medema persuna sco pli baud?

Nua è zuppada nossa percepziun e nua sa chattan noss sentiments?

Poss jau far abort tar ina gravidanza nunvulida?

Poss jau unfrir ina vita umana per salvar autras vitas?

Datti Dieu?

Co fissi da crear in mund, nua ch’i dess vaira giustia?

Danunder savain nus ch’i dat propi il mund?

Sch‘in uffant è vi da najar en in puz, fas ti il pussaivel per salvar l’uffant?