Tgi succeda a Viola Amherd en la regenza svizra? Questa dumonda fatschenta la publicitad. Gia dapi in temp era il president partent da l'Allianza dal Center Gerhard Pfister vegnì numnà sco pussaivel successur. En ina intervista cun il Tagesanzeiger ha el uss mess ina fin a las speculaziuns e ditg ch'el na veglia betg candidar. L'uffizi da cusseglier federal na giaja betg a prà cun sia persuna.
Er il cusseglier naziunal Martin Candinas vegn adina puspè numnà per succeder en il Cussegl federal. El saja stimà da sanester enfin dretg è vegnì enconuschent en ses onn ch'el è stà president dal Cussegl naziunal, di il correspondent da RTR en chasa federala Adrian Camartin. Martin Candinas sez ha curt suenter la demissiun dad Amherd dentant betg laschà guardar en las cartas sch'el ha mustgas dal post. I saja oz il di da stimar la lavur da Viola Amherd e betg da discutar davart ina successiun.
En las medias vegnan anc numnads ulteriuras candidatas e candidats pussaivels. L'elecziun da remplazzar Viola Amherd en la regenza è ils 12 da mars 2025.
-
Bild 1 von 8Legenda: Dat in chanaster: el vul betg daventar cusseglier federal. Gerhard Pfister è il president partent da la partida Allianza dal Center. Keystone -
Bild 2 von 8Legenda: Martin Candinas avess probabel era bunas schanzas cunquai ch'el ha blers contacts sur il cunfin da l'atgna partida. El ha era pudì mussar sias qualitads da manar sco president dal Cussegl naziunal. Keystone
-
Bild 3 von 8Legenda: Philipp Matthias Bregy è schef da fracziun da l'AdC en chasa federala. Keystone
-
Bild 4 von 8Legenda: Pirimin Bischof, cusseglier dals chantuns da Soloturn. Keystone
-
Bild 5 von 8Legenda: Isabelle Chassot, cussegliera dals chantuns da Friburg. Keystone
-
Bild 6 von 8Legenda: Benedikt Würth, cusseglier dals chantun da Son Gagl. Keystone
-
Bild 7 von 8Legenda: Daniel Fässler, cusseglier dals chantuns da l'Appenzell Innerhoden. Keystone
-
Bild 8 von 8Legenda: Stefan Engler, cusseglier dals chantuns dal Grischun. Keystone
Suenter sis onns – Viola Amherd demissiunescha
La cussegliera federala responsabla per il Departament federal da defensiun, protecziun da la populaziun e sport Viola Amherd ha annunzià la mesemna da demissiunar la fin da mars. La politicra da l'Allianza dal Center è dapi bun sis onns part dal Cussegl federal.
- Viola Amherd ha annunzià ch'ella chalia sco cussegliera federala. Quai ha ella annunzià a Berna avant las medias.
- La politicra da 62 onns da l'Allianza dal Center è dapi il 2019 en il Cussegl federal ed è succedida a Doris Leuthard en la regenza.
- Questa novitad ha dominà la conferenza da pressa che Viola Amherd ha tegnì davart l'obligaziun da servetsch en l'armada e la protecziun civila.
Gia dapi in temp hai dà speculaziuns en las medias e la politica che la cussegliera federala dal Vallais vegnia a dar giu ses post suenter l'onn presidial. Suenter blers onns en la executiva saja il temp uss vegnì da dar adia, ha argumentà Amherd avant las medias a Berna. Schurnalistas e schurnalists han fatg dumondas davart il mument da demissiun. Quest mument na saja betg curius, ha ditg Viola Amherd e questa decisiun saja ina da las sulettas ch'in cusseglier u ina cussegliera possia prender sulet u suletta. Ella saja ina persuna che decidia svelt ed ageschia lasuenter.
Mess accent ma betg fatg tut perfetg
A la conferenza da medias ha la cussegliera federala Viola Amherd ditg ch'ella saja persvadida d'avair fatg buna lavur ma betg tut saja ì perfetg. Per sia successura u ses successur restia lavur. Cunzunt l'onn presidial stettia spezialmain en memoria ad ella. Sco gronda sfida en la politica vesa la Vallesana la polarisaziun ed il metter atras interess particulars sco segn da pussanza.
Success cun jets – sfidas en la communicaziun
Era las medias tiran bilantscha da las prestaziuns da Viola Amherd durant ses sis onns d'uffizi. Renconuschì vegn l'engaschi d'Amherd da crear punts cun l'exteriur. Il punct culiminant è stà en quest connex la conferenza da pasch tranter l'Ucraina e la Russia ch'ha gì lieu sin il Bürgenstock la stad 2024. Elmar Plozza, redactur interiur da SRF, menziunescha plinavant che Viola Amherd haja gì success d'acquistar ils jets americans F-35 – ad Ueli Maurer n'era quai betg russì cura ch'el vuleva acquistar ils aviuns da cumbat «Gripen». Sco emprima dunna en l'uffizi da ministra da defensiun ha Amherd pudì nudar in ulteriur success: il preventiv militar è suenter lung temp puspè creschì. Quai success saja dentant fitg dependent da la situaziun internaziunala, vegn relativà. Il redactur da la chasa federala da RTR Adrian Camartin menziunescha plinavant ch'Amherd saja s'engaschada davent da l'entschatta per l'egualitad da las dunnas en l'armada sco er en il sport. Schegea ch'ella n'ha betg cuntanschì sia finamira d'avair 10% dunnas en l'armada, haja Amherd fulà via per ina meglra represchentaziun da dunnas en posts pli auts da las organisaziuns da segirtad.
Igl è ina bilantscha pulit maschadada. Quai è dentant normal en uschè in uffizi ch'i dat success e terradas.
Tar blers auters projects d'acquistaziun per l'armada hai dentant dà sfidas – uschia per exempel cun dronas defectas u retards d'aquistaziun, tranter auter en connex cun il sistem da surveglianza da l'aria. Quai saja dentant era gia stà il cas tar ils cussegliers federals avant Viola Amherd. Era betg brillià haja Viola Amherd tenor en la politica da persunal ed en general tar la communicaziun interna dal departament. Adina puspè haja dà pannas da communicaziun, per exempel cura ch'i è ì per las finanzas che mancan tar l'armada u era en connex cun il resultat a favur dals aviuns da cumbat F-35.
Uschia reagescha la politica
- Il Center:
Il Center deplorescha la decisiun da Viola Amherd. Ella saja adina s'engaschada «cun grond elan ed ina gronda voluntad creativa» per ils interess da la populaziun svizra. Sco ministra da la defensiun haja Amherd plinavant vesì baud la necessitad da modernisar e rearmar l'armada per pudair rinzforzar las forzas da defensiun da la Svizra.
Il Center ha fatg valair ses dretg sin minimum in sez en il Cussegl federal sco pli ferma forza en il Cussegl dals stans e la terz ferma fracziun. Glindesdi vegn la partida a decider co proceder vinavant pertutgant la successiun d'Amherd. - Partida liberaldemocratica svizra: La PLD pretenda dal successur u la successura da Viola Amherd ina clera direcziun dal departament da defensiun. Tenor ina communicaziun da la partida haja il rearmament da l'armada la pli auta prioritad pervia da la situaziun geopolitica actuala. Plinavant ha il president da la partida Thierry Burkart engrazià a Viola Amherd per ses engaschament per la Svizra.
- Partida populara svizra: Il successur u la successura da Viola Amherd sto tenor il cusseglier naziunal da la PPS Thomas Aeschi puspè sa concentrar sin l'armada. Vers la SDA ha el ditg che la Svizra stoppia returnar tar la neutralitad cumpletta. Persunalmain haja el apprezià fitg Amherd, ha il il schef da fracziun da la PPS ditg. El l'haja percepì sco accessibla e pronta da discutar.
- Partida verd-liberala: «Ella ha cuntanschì bler», ha la PVL scrit sin il servetsch da messadis «X». Sco exempels ha la partida numnà la cumpra da l'aviun da cumbat F-35 ed il rinforzament da la segirezza digitala.
- Verda svizra: La Verda è surstada da la demissiun da Viola Amherd, trais dis suenter la critica da la PPS. Ella deploreschia la demissiun, era sch'ella n'haja betg las medemas visiuns per la politica da segirtad. «Nus engraziain a Viola Amherd per sia gronda lavur, cunzunt sco presidenta da la Confederaziun. Nus renconuschain ses engaschi per l'egualitad, surtut en il sport», ha la presidenta da la fracziun Aline Trede ditg en ina communicaziun a las medias.