En blers pajais datti indizis che persunas èn adina pli pauc tolerantas envers glieud cun autras opiniuns. En circuls spezialisads numn'ins quai ina polarisaziun affectiva u emoziunala. Quai vala surtut per ils Stadis Unids, ma era per pajais sco la Slovachia, nua ch'ins ha mess l'attentat sin il primminister Fico en connex cun il clima politic tissientà.
Ed en Svizra? Divers indizs mussan che era tar nus èn s'averts ils foss politics. Surtut la pandemia da corona, ma era las guerras en l'Ucraina ed a Gaza han procurà per debattas fitg emoziunalas – e fan quai enavant. In team da perscrutaders vegn ussa dentant a la conclusiun che la polarisaziun emoziunala en Svizra na saja strusch sa midada durant ils ultims dus decennis. Igl è l'emprim studi scientific ch'è vegnì fatg en Svizra davart quest tema. En quest connex è il team dad Alois Stutzer, professer d'economia politica a l'Universitad da Basilea, sa basà tranter auter sin las datas da la retschertga d'opiniun da la SSR «Co vai, Svizra?» dal 2023.
Per la Svizra e sia democrazia è quai ina buna nova. «Sche la polarisaziun emoziunala è fitg gronda, lura avain nus in problem en la democrazia», di Stutzer. In pajais politicamain e culturalmain uschè multifar po exister a lunga vista be cun burgaisas e burgais che sa dispitan bain in cun l'auter, ma che na vesan betg in inimi en l'adversari politic.
Tenor il studi hai dà ina curta fasa nua che la polarisaziun affectiva è creschida considerablamain tranter il 1999 ed il 2003. Ma dapi lura è ella constanta. «Ils foss politics n'èn tut en tut betg vegnids pli gronds», è il facit da Stutzer.
Tge ch'èn ils motivs per quai po l'econom be supponer. Las votaziuns dal pievel sajan segiramain in factur. Cun quai pudessan vegnir elavurads temas polarisants. In auter motiv saja il sistem d'elecziun. «El sforza las gruppaziuns politicas da s'inscuntrar adina puspè da nov en constellaziuns che sa midan», di Stutzer. Ed el concluda en ses studi: «Ils mecanissems democratics per schliar conflicts paran da funcziunar anc adina en Svizra.»
Damain simpatias per partidas
In ulteriur resultat dal studi: Las simpatias da las Svizras e dals Svizzers envers las partidas èn sa reducidas en general. Ellas han il 2023 cuntanschì in punct il pli bass.
Ultimamain è stada en il focus la polarisaziun a l'ur sanester dal spectrum politic, quai pervi dals protests cunter la guerra a Gaza tar las universitads svizras. Pon ins leger en il studi sche la polarisaziun emoziunala vegn plitost da sanestra u da dretga? «Na», di Stutzer. «I dovra adina tuttas duas varts. Sin basa da las datas na pon ins dar a nagin la culpa per quai.»