Tge reglas che valan sin via, enconuscha quasi ina e scadin. Cotschen munta star airi, verd via libra. Las reglas da traffic en il spazi d'aria èn in zic pli cumplitgadas da declerar. En Svizra ha Skyguide la survista da tut quai che capita sur e sut ils nivels.
Sandro Gantenbein lavura dapi passa diesch onns sco controllader da traffic aviatic. El haja contact cun pilotas e pilots, inditgeschia als aviuns precis nua e sin tge autezza sgular atras e guardia uschia ch'ils aviuns na vegnian betg memia datiers in da l'auter. En cifras concretas stoppian aviuns cruschar en l'orizontala cun ina distanza d'almain 9 kilometers, ed en la verticala cun ina distanza d'almain 300 meters. Auter ch'il traffic sin via, funcziuna il traffic en l'aria en trais dimensiuns, tge che fa vegnir tut in zic pli cumplitgà da chapir nua ch'ils aviuns sgolan atras. I gidia d'imaginar il spazi d'aria sco ina turta dal Guaud Nair cun differentas auzadas, declera Sandro Gantenbein.
Ins po imaginar il spazi d'aria che nus controllain sco ina turta da Guaud Nair ch'ha differentas auzadas.
En l'auzada il pli sisum sgolan ils aviuns che van sur la Svizra ora – per exempel da New York a Dubai. En las auzadas amez datti dapli moviments verticals. Là sgolan quels aviuns che sa preparan plaunet per sa tschentar, per exempel a Turitg u er sin auters eroports ch'èn datiers da la Svizra. Ed en l'auzada da la turta il pli giusut pon ins imaginar ils aviuns ch'èn fitg curt avant sa tschentar ad in eroport. Tenor questas differentas autezzas dirigia Skyguide il traffic.
2 uras lavurar – 20 minutas pausa
Cler che Sandro Gantenbein na controlla betg persul il traffic aviatic. Il territori è partì en differentas regiuns sco er autezzas. Mintgamai en teams da dus dattan els per uschè da dir vinavant ils aviuns d'ina zona u auzada a l'autra – da quella sisum enfin l'auzada giudim nua che l'aviun sa tschenta. Da communitgar precis e da tegnair la survista da tut quai che gira al tschiel dovra concentraziun.
La sfida è da tegnair endament per tge ch'i va. Igl n'è betg be in gieu, mabain la realitad.
Pervi da la lavur intensiva che pretenda dals controlladers e da las controlladras da traffic aviatic blera concentraziun, sesan ellas ed els maximalmain duas uras a la plazza da lavur. Lura suonda ina pausa d'almain 20 minutas per puspè survegnir in chau liber. I saja ina sfida d'adina restar cun concentraziun vid la lavur, conceda er Sandro Gantenbein.
Worklife-balance
L'avantatg da sia lavur vesa Sandro Gantenbein, ch'ha cumenzà il 2009 cun la scolaziun tar Skyguide, tar la ballantscha tranter lavur e temp liber. A la fin da ses servetsch saja er sia lavur a fin. I saja impurtant ad el da betg stuair prender lavur a chasa u preparar insatge per il proxim di.
Sco l'um en ils 30 raquinta, saja el vegnì be per casualitad tar questa lavur. Sia mamma haja vis in inserat ed intimà el da s'annunziar. La fascinaziun per l'aviatica haja el uschia emprendì d'enconuscher cun ils onns. Uschia constatescha el cunzunt durant la stad:
Tranteren sentan ins la stad in feeling da vacanzas. Bleras persunas sgolan lura davent ed jau sun ina part da lur viadi. Jau guard ch'i dastgan ir segir en vacanzas.
Il mument constettia tut en ses mintgadi da lavur. El haja grond plaschair da lavurar sco controllader da traffic aviatic e possia il mument imaginar da far questa lavur fin a la pensiun.