L’entschatta dal 19avel tschientaner vivevan en Svizra nagins casturs pli. Mo plaunet e cun agid da programs da reintroducziuns ils onns 50 e 70 dal ultim tschientaner ha el puspè cumenzà da popular ils flums svizzers. Il 2015 ha l’Uffizi federal d’ambient stimà la populaziun sin circa 2’800 animals.
Grond squitsch da sajettar il castur
Mo ussa saja il castur che gioghia ina rolla uschè impurtanta per il sistem ecologic dals flums periclitads. E quai pervia da la revisiun da la lescha da chatscha federala, di Urs Leugger da Pro Natura.
«Nus essan fermamain persvas ch’il castur vegn inditgà sco spezia ch’ins po regular. Quai munta ch’el pudess vegnir sajettads il futur senza ch’ils casturs che vegnan sajettads han insacura chaschunà in donn».
Auter ch’il luf ed il capricorn na duai il castur dentant betg valair sco spezia ch’ins dastga regular. I dat dentant in passus en la lescha da chatscha nova che dat al Cussegl federal la cumpetenza da declerar sco regulablas anc autras spezias d’animals protegidas. Gist quai tema Leugger.
Betg sin glista da la lescha nova
Tut auter vesa quai Werner Hüsler da l’Uniun purila dal chantun Lucerna. Il Parlament federal haja durant la debatta stritgà sapientivamain da la glista il castur. Ed era il Cussegl federal haja en la consultaziun da l’ordinaziun da la lescha da chatscha declerà ch’il castur na vegnia betg sin questa glista. Ultra da quai saja el persvas da l’effect positiv ch’il castur haja sin ses ambient. Mo problems dettia simplamain e quels stoppian ins prender per maun, di Hüsler.
«I dat per exempel situaziuns nua che vias dattan ensemen pervia da las taunas dals casturs. Ni ch’i dat donns vid ils funs sch’ils animals chavan lur taunas viaden en il rieven e lura croda ensemen il terren. E lura datti er situaziuns nua che flums vegnan stagnads uschia che l’aua po lura esser la raschun per ils donns».
Meglras cumpensaziuns per donns
En il guaud na saja quai betg uschè tragic, mo sche quai schabegia sin ils funs chaschunia quai gronds donns. E qua saja la lescha da chatscha nova in pass en la dretga direcziun. Da nov fiss la Confederaziun numnadamain era obligada da dar sustegn finanzial tar donns ch’il castur fa tar vias ni bajetgs d’interess public sco era tar mesiras da protecziun. E quai gidia era d’augmentar l’acceptanza dal castur tar la populaziun che partia il spazi da viver cun el.
Che quai saja propi in avantatg da la lescha da chatscha nova conceda era Urs Leugger. Quels aspects possian ins dentant era prender si en ina lescha nova.