L'armada svizra prolunghescha ses agid da catastrofa pervi da l'incendi da guaud en il Vallais. Sin dumonda dal chantun vegn ella a survegliar enfin ils 8 d'avust ils cuaditschs. Oriundamain eri previs che l’engaschi dal militar fineschia il venderdi.
Da quels cuaditschs datti il mument anc passa 100 en il territori da fieu. Tut segund situaziun da l'aura pudessia mintgin da quels puspè s'inflammar, communitgescha l’armada. Per survegliar ils cuaditschs ha l'armada en acziun in helicopter Super-Puma cun ina camera infracotschna, e dus vehichels spezials cun cameras termicas. Las lavurs da survegliar succedan cunzunt durant la notg.
En il decurs da l'emna han ils pumpiers che cumbattan l'incendi da guaud survegnì sustegn. Dapi mesemna èn per l'emprima giada en acziun 20 pumpiers da la part franzosa dal chantun. La finamira saja da distgargiar ils pumpiers dal Vallais Sura e da pussibilitar substituziuns a quels, uschia il stab da la direcziun. Ils proxims dis arriva ulteriur sustegn d'ulteriurs pumpiers da la Svizra romanda e da la Svizra tudestga.
Nova tactica
Dapi la dumengia na bittan ils helicopters betg pli l'aua sin ina gronda surfatscha en fieu. Ina gruppa da pumpiers, in selvicultur ed in gidanter aviatic localiseschan ils cuaditschs cun datas da cameras termicas da l'armada. Suenter fan els liber quests lieus, uschia ch’ils helicopters pon bittar giu l'aua exact sin il punct e quai d'ina fitg pitschna autezza.
Cun questa tactica lavuran uss tschintg equipas cun agid da dus fin trais helicopters, da cuaditsch tar cuaditsch. En tut èn ussa 30 persunas en acziun per stizzar ils fieus.
Era sche la situaziun saja uss stabila, na saja anc in mument betg da quintar da pudair terminar las lavurs da stizzar – ha ditg il pledader dal stab directiv a Bitsch a l’agentura da novitads Keystone-SDA. Ed ils urizis na gidian betg. Anzi, l’aura cun singuls urizis locals e tschajera engrevgeschian la lavur dals pumpiers, perquai ch’ils helicopters stoppian lura restar a terra. Ideal fiss dus fin trais dis plievgia permanenta.
Ils davos dastgan turnar a chasa
La glieud evacuada or da l'uclaun Oberried pervi da l'incendi da guaud han dastgà returnar. La dumengia da las 10 dettia il chantun liber la via bloccada sur Bitsch, ha ditg in pledader da la vischnanca sin dumonda da l'agentura da novitads Keystone-SDA.
La dumengia a bun’ura era puspè rut or in incendi. Suenter trais uras hajan ils pumpiers cun l'agid d’in helicopter gì sut controlla las flommas e pudì stizzar il fieu. Quai ha communitgà il stab directiv sin dumonda da l’agentura da novitads Keystone-SDA. Pertutgada saja stada ina surfatscha uschè gronda sco ina mesa plazza da ballape.
Dapi la gievgia vala en l'entir chantun Vallais in scumond absolut da far fieu en il liber. Quai pervi da la pauca plievgia dapi mez matg, il ferm vent e las autas temperaturas.
La mesemna ha la vischnanca ditg envers SRF, che l'incendi da guaud sur Bitsch saja sa stabilisà, dentant anc betg dal tut sut controlla.
Mardi saira han anc radund 300 fieus brischà en il territori, avevan inditgà las autoritads. I dettia anc bler lavur da stizzar il fieu. Perquai trametta er l'armada in ulteriur super puma e specialists da cumbatter incendis davent da mesemna. I vegn spetgà che las lavurs possian cuzzar pliras emnas.
Emprimas persunas pon returnar en ils vitgs
En il Vallais po ina part da las persunas ch'ha stuì vegnir evacuada pervia da l'incendi da guaud sur la vischnanca da Bitsch puspé turnar enavos en lur chasas. Quai han las autoritads dà enconuschent avant las medias. I sa tractia da bun 150 da las 200 persunas ch'avevan stuì bandunar lur chasas. Il manader da l'acziun da pumpiers ha ditg ch'i stoppia anc vegnir sclerì tgi precis che possia turnar enavos e cura che quai capitia. La situaziun è entant sa calmada. Fin che l'incendi è però sut controlla, quintan las autoritads cun dis sche betg emnas.
Fieu è sa derasà fermamain sur la notg
Il fieu è rut ora glindesdi vers saira e rut ora en il guaud sur la vischnanca da Bitsch en il Vallais Sura. Il fieu saja sa derasà en maniera explosiva durant la notg da glindesdi sin mardi tenor l'Air Zermatt. Tenor ils pumpiers è la situaziun sa stabilisada durant il mardi avantmezdi ed il fieu na sa derasia pli vinavant.
Cun quai ch'il territori pertutgà è stip e betg bain accessibel, vegn il fieu surtut cumbattì cun helicopters, tranter auter er cun ils helicopters gronds dal tip K-Max e Superpuma. L'Air Zermatt fa quint che las lavurs da stizzar duran anc plirs dis. Radund 150 pumpiers èn en acziun. Tenor il maina-acziun Mario Schalle sajan var 100 hectaras pertutgadas, quai saja ina surfatscha sumeglianta sco quella da fieu a Visp dal 2011.
Evacuaziun da Ried-Mörel
Pervi dal vent ferm, è il fieu sa derasà spert vers la Riederalp. Or da quest motiv è la populaziun da Ried-Mörel e dals aclauns Flesche ed Obere-Eichen vegnida evacuada il glindesdi. En tut èn 205 persunas vegnidas evacuadas. Las autoritads han ordinà da betg ir a viandar en la regiun dal fieu, i dettia bler fim pervi dal vent.
Fin ussa n'èn naginas persunas u animals vegnids blessads, er vi da chasas n'hai dà nagins donns. La raschun da l'incendi n’è anc betg enconuschenta. Actualmain vala per il chantun Vallais in privel d’incendis da guaud considerabel fin grond.
Or da l'archiv
Incendis da guauds en il Grischun
