Castur a Mustér - Ina simpla mesira duai impedir donns tras il castur

Il castur reconquista adina dapli spazi en il chantun Grischun. Dapi radund dus onns è enconuschent ch’el ha fundà ina famiglia a Rabius/Surrein e dapi lura datti er adina puspè fastizs dal castur fin a Mustér. La primavaira passada è alura sa chasà stabel in castur a Fontanivas ed el ha cumenzà a lavurar. Uschia ha el auzà il livel d'in lajet existent. Entaifer duas notgs vegniva il castur d’auzar il nivel dal lajet pitschen ed uschia d’innundar la via communala che maina encunter la punt da Brulf ed il stan da sajettar, di il guardiaselvaschina responsabel Thomas Durschei. Perquai ha il chantun communabel cun la vischnanca decis da prender ina mesira simpla. Uschia han ins montà in bischen là nua che l’aua banduna il lajet e guardà che l’aua na sgarguglia betg.

Il motiv è ch’il castur na po uschia betg distinguer nua che l’aua passa ed era betg franar quella cun construir in rempar, di Thomas Durschei. En il chantun Grischun saja quai l’emprima giada ch’els fetschian quella mesira, en auters chantuns dentant saja quai sa cumprovà ed era qua saja la mesira fin uss in success.

Castur giuven, ma dapli na san ins betg

Il guardiaselvaschina suppona che l’animal a Fontanivas saja in animal giuven ch'è stà a la tschertga d’in nov revier ed è sa chasà qua. Per regla fan ils animals rempars pitschens per pussibilitar l’access a lur taunas e quai da sut l’aua. Er a Fontanivas ha il castur fatg plirs rempars pitschens, ma quels na fetschian betg donns, era betg a l’infrastructura e perquai na saja il mument betg da quintar cun ulteriuras mesiras. Pli ensi a Fontanivas è il campadi dal TCS ed era plirs lajets e lais pli gronds. Il potenzial da conflict è avant maun ma fin uss n’han ins anc betg constattà dapli activitads u construcziuns da rempars en auters lieus. Ma el observeschia l’entira situaziun regularmain e sche necessari vegnian els a reagir, di Thomas Durschei.

Realisà il project ha la vischnanca

Las lavurs per la mesiras cunter donns dal castur ha la vischnanca da Mustér realisà. Era la finanziaziun da talas mesiras cunter donns vida l’infrastructura han fin uss las vischnancas da finanziar. Cun la midada da la lescha da chatscha vegn quai a sa midar e las vischnancas survegnan alura sustegn finanzial da chantun e Confederaziun.

Buns per la biodiversitad

Il castur è in animal che stgaffescha ses spazi da viver cun construir rempars. Quai saja ina plivalur per la biodiversitad en general, declera il guardiaselvaschina. A Fontanivas preferescha il castur il salesch sco pavel. Uschè ditg ch'il pavel e l'abitadi constat, vegnia quest animal a restar qua, e sch’els hajan cletg alura vegnia in segund animal vitiers e la schanza saja alura buna che quai dettia ina famiglia da casturs. El na sappia dentant betg sche l’animal saja in mastgel u ina femella. Il guardiaselvaschina haja pudì observar sulettamain ina giada l’animal.

Ils casturs èn ina spezia d’animals protegids ed er ils rempars na dastgan betg vegnir allontanads e stattan sut protecziun. Fin uss paja la vischnanca ils donns vi da l’infrastructura, ma cun la revisiun da la lescha da chatscha vegnan per part era tals donns indemnisads da la Confederaziun e dal chantun, declera Thomas Durschei. Il mument vegna sulet donns vi da terren agricul indemnisads. Ma qua a Fontanivas na po il castur betg far donns vi da prads, sulet las vias communalas èn per part en privel e segir in u l’auter salisch u planta pli gronda.

Or da l'archiv: