Quest onn pari da dar dapli persunas cun malcostas (puntga). Quest sentiment ha er la media chantunala, Marina Jamnicki. Cifras exactas na po ella dentant betg numnar. Quai damai che malcostas na stoppia betg vegnir annunzià dals medis e da las medias. La media chantunala declera ch’i possia dar dapli puntgas oravant tut ussa durant la stagiun fraida. Quai haja in bun motiv: Blera glieud s'infectescha actualmain cun ina grippa u cun autras malsognas da respiraziun. Ina pitschna part procentuala da las persunas malsaunas survegn alura in'inflammaziun dals pulmuns, sco la media di vinavant.
Surtut per persunas cun sistems d'immunitad flaivels po ina pneumonia esser in privel da vita. Pia per uffants pitschens, tar ils quals il sistem d'immunitad n'è anc betg madir, per persunas cun terapias da tscherts medicaments, per persunas attempadas ubain per umans cun malsognas cronicas. Questas gruppas ston far spezialmain attenziun da na betg s'infectar cun malcostas.
Tar ina varianta virala ston ins avair pazienza e temp e curar la puntga cun bler calma. La varianta bacteriala po vegnir tractada cun antibiotica.
Co percorsch jau ch'jau hai ina inflammaziun dals pulmuns?
Ils sintoms tipics èn tuss, fevra e sa sentir mal, da medem temp er cun mal il pèz. Ils singuls sintoms pon er sa mussar en cumbinaziuns. Er l'andament variescha: intginas puntgas percorschan ins entaifer paucas uras e vegnan svelt mendras. Autras sa sviluppan durant dis ed emnas. Sco ch'ins remartga ch'ins ha malcostas, èsi perquai difficil da respunder cleramain. Da princip resulta però il pli savens fevra e tuss – cun sintoms sco squitsch sin il pèz u difficultads da respirar.
I dat dentant intgins tips per evitar in'infecziun:
- lavar ils mauns savens
- tegnair distanza sch'insatgi tussa
- sch'ins tussa sez ni è malsaun, alura restar a chasa
- purtar ina mascrina