Siglir tar il cuntegn

Megliuraziun Projects da generaziun

Confederaziun e Chantun pajan mintg'onn milliuns per megliuraziuns. Las sfidas da far dretg a tuts èn grondas. Per ch'ina megliuraziun gartegia dovrigl la voluntad da la basa e cuminanza, la mediaziun e vista externa e blera pazienza.

Artitgel 1 da la lescha da meglieraziun dal chantun Grischun di: «Meglieraziuns èn mesiras, ovras e construcziuns agriculas autas e bassas che han l'intent da mantegnair u d'augmentar la productivitad dal terren, da facilitar sia cultivaziun u d'al proteger cunter devastaziuns u destrucziuns chaschunadas d'eveniments da la natira.» Quai è dentant mo in artitgel da la lescha che cumpiglia en tut 56 artitgels.

audio
Meglieraziun: situaziun actuala en il Grischun (Daniel Buschor)
ord Actualitad dals 13.02.2024.
laschar ir. Durada: 3 minutas 53 Secundas.

Daniel Buschauer, il manader da l'Uffizi d'agricultura e geoinfurmaziun è fitg cuntent cun la situaziun en il Grischun. «Ina megliuraziun sto vegnir da sut si» punctuescha Buschauer ed uschia vegn il chantun mai a far squitsch sin ils purs ni sin las vischnancas che n'han anc fatg nagina megliuraziun. Impurtant saja dad esser conscient ch'ina megliuraziun saja in project da generaziuns.

Daniel Buschauer
Legenda: Daniel Buschauer Il manader da l'uffizi d'agricultura e geoinfurmaziun è cuntent cun il stadi da realisaziun puncto megliuraziun RTR

Pli pauc menaschis – medem blera surfatscha da cultivaziun

Ils davos 30 onns han la mesadad dals menaschis agricols chalà. Eran quai ils 1992 anc 3800 menaschis, èn quai ussa anc 1950. Il singul menaschi dentant cultivescha medem blera surfatscha, en media tranter 30 e 40 hectaras e quai saja er in resultat cuntanschì cun las megliuraziuns.

audio
Aurelio Casanova sur da las sfidas d'ina meglieraziun
ord Actualitad dals 13.02.2024. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 3 minutas 15 Secundas.
Graubünden Gesamtmelioration
Legenda: Megliuraziun Grischun 2024 Diversas vischnancas grischunas (mellen) avessan da far ina megliuraziun RTR

La vista externa è la vista neutrala

Per Hansjörg Hassler, il president da la cumissiun da megliuraziun Trin èsi cler: «La vista externa è indispensabla per ina megliuraziun».

audio
Hansjörg Hassler sur da la meglieraziun a Trin
ord Actualitad dals 13.02.2024. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 5 minutas 35 Secundas.

Ils interess individuals sajan mintgatant usche ferms ch'ins emprova d'influenzar forsa las cumissiuns. Perquai saja transparenza, neutralitad e da tractar tuts medem impurtant. In auter avantatg saja franc er ch'el enconuscha sco anteriur pur ils basegns da l'agricultura. E chel saja stà politicher saja segir nagin dischavantatg.

Hansjörg Hassler
Legenda: Hansjörg Hassler Il president da la cumissiun da megliuraziun Trin vegn da la Val Schons RTR

Negina megliuraziun a Lantsch – ha er avantatgs

Avant prest otg onns ha il suveran da Lantsch refusà ina megliuraziun. Natiralmain vess il president communal Simon Willi gì gugent sustegn finanzial da chantun e confederaziun, ina megliuraziun vegn sustegnida cun enfin 80 pertschient dals custs. La consequenza dal na saja stà che la vischnanca ha da finanziar sez ils prest 8 milliuns francs.

audio
Tge munta in Na per ina vischnanca? Exempel da Lantsch
ord Actualitad dals 13.02.2024.
laschar ir. Durada: 3 minutas 5 Secundas.

In avantatg saja dentant ch'ins saja pli liber en las decisiuns – las leschas e prescripziuns numnadamain per survegnir sustegn da chantun e confederaziun sajan grondas. E tranter ils purs ins haja chattà ina soluziun communabla, uschia ch'ins è sa tschentà vi d'ina maisa ed ha per exempel scumpartì da nov tgi che fa nua fain.

Lantsch
Legenda: La stad 2016 è la megliuraziun vegnida refusada. RTR

RTR actualitad 07: ; 

Artitgels legids il pli savens