Siglir tar il cuntegn
audio
Avant 70 onns è l'ovra electrica vegnida inaugurada
Or da Actualitad dals 16.09.2024. Maletg: Keystone
laschar ir. Durada: 3 minutas 46 Secundas.

Murmarera Encreschadetgna per la patria vendida

Avant 70 onns, ils 15 da settember 1954, è l'ovra electrica da Murmarera vegnida inaugurada. Per pudair construir il lai da fermada han ils da Murmarera stuì bandunar lur patria. Cun 24 cunter 2 vuschs avevan ils umens ditg Gea a la concessiun.

Las 29 chasas, 54 stallas, la chasa da scola, ina baselgia e 140 hectaras funs èn vegnids vendids a las ovras electricas da Turitg e sbuvads dal tuttafatg per che la planira possia vegnir inundada. Ils da Murmarera han stuì dir pietigot a lur patria, in vitget plain vita. Prendì cumià a lur vischnanca paterna cun gronda encreschadetgna.

Ils ins han bajegià in nov dachasa sur u sut il lai da fermada u han chattà dimora en in'autra vischnanca en il Surses. Blers dals circa 100 abitants da Murmarera èn dentant er partids en la Bassa. Emblidà lur patria ch'els ed ellas han stuì bandunar ha probabel nagin dad els, sco quai ch'ins auda en differentas contribuziuns da radio e televisiun da l'archiv.

Igl è grev da guardar giu sin il lai – sut l'aua tut nossas fadias. Pensar al temp da construcziun ma fa mal il cor. Jau hai bleras bellas regurdientschas a Murmarera.
anteriura vischina da Murmarera en il Telesguard dal 2018

En il Surses datti anc oz inqual persuna che sa regorda dal Murmarera vegl. La famiglia da Guido Luzio che ha oz 76 onns ha prendì cumià da lur patria cura el era in buob da 6 onns. El sa regordia anc bain dal temp da construcziun dal rempar. Cun tut las maschinas ed ils lavurants saja adina marschà insatge, quai saja stà fitg interessant per el sco buob. Ils Luzios eran ina da las ultimas famiglias che avevan bandunà Murmarera, l'aua da la Gelgia saja gia stada vidlonder d'inundar la planira, sa regorda Guido Luzio.

audio
Regurdientschas da Guido Luzio
ord Actualitad dals 16.09.2024. Maletg: RTR
laschar ir. Durada: 3 minutas 4 Secundas.

Il nov dachasa ha la famiglia Luzio chattà a Rona. Els sajan bain stads bainvegnids, mo cun il temp hajan ins tuttina sentì ch'els sajan in zic ils esters e betg burgais da Rona. Per el na saja mai stà uschè nausch cun las emoziuns, di Guido Luzio. Ma per ses parents che vegnivan si da la Bassa sin visita, per il pli da Numnasontga, saja stà pli grev. El sa regorda ch'ils umens pli vegls hajan cridà, quai haja fatg enorma impressiun ad el. La patria, Murmarera vegl è tuttina betg emblidà – las regurdientschas sajan anc oz tema. El haja udì ina massa raquints da pli baud che fetschian pel-giaglina. Per exempel dad ina da sias cusrinas.

Cura ch'els han stizzà tar la davosa messa la glisch perpetna n'eran ils da Murmarera betg buns da chantar a fin la chanzun, els han chalà entamez. Tuts han sentì ch'igl è ussa propi finì.
Autur: Guido Luzio ha bandunà Murmarera cun 6 onns
Mann
Legenda: Guido Luzio Anteruir vischin da Murmarera. Cura che sia famiglia ha bandunà la patria ha el gì 6 onns. RTR

Or da l'archiv:

RTR actualitad 07:00

Artitgels legids il pli savens