Siglir tar il cuntegn

Chantun Publicaziun nova: «Alemannisch im Churer Rheintal»

In cudesch scientific sur dal dialect tudestg en la vallada grischuna dal Rain vesa sin l’emprima egliada ora cumplitgà. Ma cun leger dat il cudesch differents exempels dal progress linguistic e cun tabellas e graficas è la lectura interessanta e infurmativa.

audio
Bunura: Alemannisch im Churer Rheintal discurs cun Esther Krättli
ord Actualitad dals 22.06.2016.
laschar ir. Durada: 6 minutas 11 Secundas.

Il cudesch scientific cun bleras tabellas, cifras, cartinas e diagrams en differentas colurs è propi in cudesch scientific, ma cun leger po il text persvader e las formulaziun n’èn betg uschè cumplitgadas. L’autur Oscar Eckard e il expert per il dialect da Cuira ed è gia s’occupà blers onns cun la situaziun linguista dals dialects tudestgs en la regiun da la vallada dal Rain Grischuna e da Cuira.

Domat e Glion valan sco tudestg

El ha en sia publicaziun guardà ils dialects dals vitgs da Fläsch, dal Signuradi, da Landquart, Zizers, Vaz-sut, Trimmis e fin a Tusaun. En tut questas vischnancas era quai gia vegni fatg ina sumeglianta examinaziun avant 60 onns, quai per l’atlas linguistic svizzer. Avant 60 onns mancava en l’atlas linguistic Glion e Domat, questas vischnancas valevan alura sco rumantschas. Oz han questas duas vischnancas ils medems fenomens linguistics sco las ulteriuras regiuns tudestgas el chantun.

Co vegn quai discurrì oz il di

Per pudair far quai ha Eckard dumandà giuvens e giuvnas che vivan dapi la gronda part da lur vita en ina da las vischnancas. Uschia han ils giuvenils per exempel stuì dir il pled per bragir «weinen». Ina da las conclusiuns è che la lingua dals giuvens s'unifitgescha adina dapli. Ma la lingua è adina en in svilup ed il svilup porta effects positivs e negativs. Qua datti era ina parallela cun il rumantsch. Era en la lingua rumantscha datti svilups linguistics tar la giuventetgna.

RR Actualitad 08:00

Artitgels legids il pli savens