Siglir tar il cuntegn
Dunnas dal detaschament da la crusch cotschna il 1941.
Legenda: Dunnas dal detaschament da la Crusch cotschna. Filmwochenschau

Chantun Regurdanzas rumantschas da la Segunda Guerra mundiala

Avant 70 onns è la pli sanguinusa guerra da la carstgaunadad ida a fin en l’Europa: quai suenter la capitulaziun da la Germania ils 8 da matg 1945. Ed era sche populaziun svizra n’è betg stada involvida en la Segunda Guerra mundiala, las consequenzas ha era ella sentì – era qua en il Grischun.

Far il pur senza il bab ch’è a militar, esser a militar durant che l’Europa è en guerra, pronta da spendrar e gidar schuldads blessads e tadlar ils quittads dals schuldads franzos e polacs internads en il Grischun. Quatter rumantschs raquintan quatter pitschnas istorgias or da lur vita durant la Segunda Guerra mundiala.

Famiglia da purs vi dad enzerdar.
Legenda: Blers umens eran a militar, uschia ch’els mancavan bleras giadas tar las lavurs a chasa. Filmwochenschau

Tona Collet (86)

Tona Collet era cun ses bab, sia sora ed il tat ad acla cura ch'il bab è vegnì clamà la fin d’avust 1939 tuttenina a militar. En sasez pronts da segar, han els lura stuì far tut persuls, senza il bab, las lavurs. Sco blers auters umens en il Grischun, è uschia il bab da Tona Collet stà dad in di a l’auter davent da chasa, da la famiglia, dal puresser e da las lavurs che spetgavan.

Dapli

Schuldads svizzers en la naiv vi da far exerzicis.
Legenda: Schuldads svizzers vi dad exercitar per in cas serius da guerra. Filmwochenschau

Luis Bundi (94)

Luis Bundi da Curaglia è stà a militar durant la Segunda Guerra mundiala. Defender la patria da l’inimi n’ha el bain mai stuì, star guardia e marschar d'in lieu a l'auter per cas che l’inimi avess da vegnir, gliez ha era el stuì. Ed uschia n’ha quai betg mo dà lungs dis e notgs cun star guardia, mabain era ina u l’autra vaschia cun marschar.

Dapli

Internads franzos vegnan en Svizra.
Legenda: Millis da schuldads franzos vegnan internads en Svizra. Filmwochenschau

Elisabeth Brunner (92)

Elisabeth Brunner sa regorda anc oz, varga 70 onns suenter, adina puspè gugent vi dal temps communabel cun ils schuldads franzos e polacs ch’eran internads en il hotel da ses geniturs a Domat. Bun contact ha ella cunzunt gì cun ils schuldads franzos ch’han tranter auter er raquintà ad ella da la guerra en l’Europa.

Dapli

Dunnas dal detaschament da la crusch cotschna il 1941.
Legenda: Dunnas dal detaschament da la Crusch cotschna. Filmwochenschau

Marcella Maier (94)

Marcella Maier ha sco pliras millis autras dunnas era, sustegnì la Svizra durant la Segunda Guerra mundiala tranter auter er cun far servetsch auxiliar da dunnas. In servetsch voluntari nua che las dunnas svizras han gidà per exempel il militar en l'administraziun, en cuschina, tar il transport u era tar la sanitad, sco quai che Marcella Maier ha fatg.

Dapli

Impressiuns or da «Schweizer Filmwochenschau»

Dapli infurmaziuns davart il servetsch auxiliar da dunnas, ils purs da muntogna, ils internads en Svizra ed ils exercizis da schuldads svizzers durant la Segunda guerra mundial pudais Vus guardar qua sut en ina selecziuns da las «Schweizer Filmwochenschau»:

Ina survesta

Artitgels legids il pli savens